Elazığ

Doğunun parisi betimlemesinin kullanıldığı pek çok ilimiz var doğuda. Neye göre kime göre Paris bilinmez. Askerlik nedeniyle bir yılımı geçirdiğim Elazığ için de söylenirdi bu söz. Parise benzeyip benzememesini bilemem ama ben o yıllarda çok sevmiştim Elazığ’ı. Hem şehrin güzelliği, hem de gakkoşların (Elazığ halkına gakkoş deniliyor) askere karşı sıcak yaklaşımı hala aklımdadır. Yıllar sonra Elazığ’lı öğretmen arkadaşım Cemil Hadi Bulut’un daveti sayesinde gittiğim Elazığ’da hem askerlik anılarımı yad ettim hem de Elazığ’ı bir kez daha gezme imkanı buldum. 

Harput'ta gezilecek yerler

Elazığ şehri Doğu anadolu bölgesinin yukarı fırat bölümünde yer alıyor. Yazları sıcak geçiyor, kışları ise çok da sert olmayan bir iklime sahip. İklimin nispeten ılıman olmasında şehrin kuzeyinde bulunan Keban baraj gölünün de etkisi var. 

İstanbul’dan Elazığ’a Thy ve Pegasus’un düzenli seferleri bulunuyor ve uçuş 1 saat 21 dakika kadar sürüyor. Diyarbakır yolu üzerinde bulunan havaalanı ile şehir merkezi arası 11 kilometre. 

Konaklama için merkezde yer alan uygun bütçeli öğretmenevi ve polisevi düşünülebileceği gibi hali vakti biraz daha iyi durumda olanlar için 5 yıldızlı oteller de var Elazığ’da. 

“Yediğin içtiğin senin olsun, gördüklerini anlat” diyeceğinizi biliyorum ama Elazığ mutfağının Türkiye’de apayrı bir yeri var. Bu gidişimizde de arkadaşımın annesinin muhteşem el emeği yemeklerini tadarak Elazığ mutfağını tam anlamıyla deneyimlemiş olduk. Yolunuz Elazığ’a düşerse kömbe, işgene, harput kebabı gibi Elazığ’a özgü yöresel yemekleri mutlaka deneyin. 

Elazığ’da gezilecek yerleri 3 bölüme ayırabiliriz. Bunlar;

v Elazığ’ın içinde gezilecek yerler

v Harput’ta gezilecek yerler

v Elazığ’ın dışında gezilecek yerler

ELAZIĞ MERKEZ

Gazi caddesi: Orta ölçekli her şehrimizin olmazsa olmazı, piyasa caddesi veya mecburiyet caddesi de denilen, askerlerin, öğrencilerin ve halkın özellikle hafta sonlarında bir aşağı bir yukarı volta attığı caddelerin Elazığ’da olanı Gazi caddesi. 

Valilik binası: Gazi caddesi üzerinde ilerlerken dikkatinizi çekebilecek bir geç dönem Osmanlı yapısı.

Kapalıçarşı yerel lezzetler arayanlar için ideal 

Kapalıçarşı: Gazi caddesi üzerinde girişi olan çarşıda yiyecek ağırlıklı olmak üzere Elazığ’a özgü ürünler satılıyor. Bir çok iş yerinde dibek kahvesini,leblebiyi ve orcik adı verilen yöresel tatlıyı deneyebilirsiniz. 

Bakırcılar çarşısı: Kapalıçarşının içinden yürüyünce bakırcılık mesleğinin halen yaşatıldığı bakırcılar çarşısına ulaşılıyor. Sağlı sollu dükkanlarda el işi bakır ve kalay işlerinden satın alabilirsiniz. 

Elazığ Öğretmenevi

Öğretmenevi: Gazi caddesinin bitiminde sol kolda yer alan bina cumhuriyetin ilk yıllarında Halkevi olarak kullanılmış. Öğretmenevinin ikinci katında Atatürk’ün Elazığ’a geldiğinde konakladığı oda müzeye çevrilmiş durumda. Ancak bu oda ben Elazığ’dayken sadece 10 Kasım’larda ziyarete açılıyordu. Odanın önündeki koridorda Atatürk’ün kendi el yazısıyla yazdığı 10.yıl nutkunun orijinal nüshası duvarda asılı duruyor. 

Köfteciler sokağı: Ben askerdeyken bu sokaklarda meşhur olan şey salçalı ekmekti. Yarım ekmeğin içine sürülen salçalı ekmek tost makinesine basılarak sunulurdu ve fiyatı da çok ucuzdu. Bir de dükkan önlerinde sağlı sollu taburelerde kıtlama çay içilirdi. Zaman tabi ki her şeyi değiştiriyor. 

HARPUT

Merkezde dolaşırken kahverengi tabelalarda Harput yazısını göreceksiniz. 3-4 kilometrelik bir tırmanış sonucunda eskilerin yukarı şehir dediği Harput’a ulaşılıyor. Elazığ kurulmadan önce yerleşim yeri Harput’muş. Bu nedenle Harput’un tarihi çok eski zamanlara dayanıyor. Ancak bugün eski yerleşim kalmamış. Ancak Harput’ta halen birbirine yakın mesafelerde eskiden kalma cami, türbe, kilise gibi yapılar var.

Ulu cami: Anadolu’nun en eski camilerinden biri olan Harput Ulucami, Artuklular tarafından 1157 de yapılmış. İçinin farklı mimarisi ve eğri minaresi hemen dikkatinizi çekecek.

Harput Ulu Cami 

Harput Arap Baba Türbesi

Arap Baba Türbesi: Harput’ta çok sayıda türbe var. Ancak Harput’a gelen herkesin ziyaret etmeden geçmediği tek türbe Arap Baba türbesi. Türbeyi bu kadar meşhur yapan Arap Baba isimli zaatın başı gövdeden ayrılmış cesedinin bozulmadan günümüze kadar gelmesi. Askerlik yaptığım yıllarda türbenin içine girip mumyalanmış cesedi görme imkanı vardı ancak artık cesedin üzeri örtülü.

Harput Kalesi: Tarihi Urartulara dayanan kalenin diğer ismi Süt kalesi. Efsaneye göre kalenin yapıldığı yıllarda su kıtlığı varmış ama süt veren hayvanlar da bolmuş. Bu nedenle kalenin harcını yapatken su yerine süt kullanılmış.

Dabakhane: İsminden dolayı dericilikle ilgili olduğunu düşünmüştük. Oysa burası tarihi bir kaplıca. Ancak suyu diğer kaplıcaların aksine sıcak değil soğuktu.

Süt Kalesi

Meryem ana kilisesi: Kapısı kapalı olduğu için içine giremedik. Maalesef çevresi de çok bakımsız durumda.

Kurşunlu cami: Tarihi çok eski olmasa da ziyaret edilmesi gereken bir cami. Kubbelerdeki kurşun kalıplarından dolayı Kurşunlu cami deniliyormuş.

Şefik Gül Kültürevi: Harput’un ve Elazığ’ın geleneksel mimarisi ve kültürü bu eski konakta yaşatılmaya çalışılıyor. İki katlı konağın her odası birbirinden güzel döşenmiş.

Şefik Gül Kültür evinde tüm odalar nostalji kokuyor.

Balakgazi parkı: Gakkoşların atası Harput emiri Balakgazi’nin at üzerinde bir heykelinin de bulunduğu alan çay içip Elazığ’ı izlemek için ideal.

ELAZIĞ’IN DIŞI

Keban: Elazığ’a 45 kilometre uzaklıktaki Keban ilçesi, Türkiye’nin en büyük ikinci barajı olan Keban barajı ile ünlü. Baraj manzarasını yol üzerinden izledikten sonra Keban ilçesinde ufak bir gezinti yapmayı ve ardından Çırçır şelalesinin üzerinde alabalık yemeyi unutmayın.

Keban barajı Türkiye'nin en büyük ikinci barajı

Hazar gölü ve Pertek: Hazar gölünün karşı yakasında bulunan Tunceli’nin Pertek ilçesi hem günübirlik bir gezi için hem de Hazar gölü üzerinde bir arabalı vapur yolculuğu yapmak için ideal bir seçim. Pertek ilçesinin girişinde bulunan kaplıcada vakit geçirebilir, baraj yapımı sırasında tek tek numaralandıralarak sökülen ve yeni yerinde yeniden birleştirilen Pertek camisini görebilir, Pertek’in dar sokaklarında kısa bir gezinti yapabilirsiniz.

Pertek feribotu

Prtek girişindeki bu caminin taşınmadan kalan numaraları hala silinmemiş

Buzluk mağarası: İçindeki buzlar nedeniyle yaz kış soğuk olan mağara bir zamanlar soğuk hava deposu olarak bile kullanılmış. Bu nedenle buzluk mağarası da deniliyor. Mağaranın tabelası var ama ne mağaraya giden herhangi bir yol, ne de mağaranın girişi ne de içinde ışıklandırma var. Çevre son derece bakımsız. Bence gitmeye değmez.

Sivrice: Elazığ’ın Hazar gölünün kıyısındaki bu şirin ilçesi yazları sayfiye yeri olarak kullanılıyor. Kışın ise karlı dağları ve önünde uzanan göl manzarasıyla son derece sessiz sakin bir kafa dinleme yeri.